به گزارش روابط عمومی بنیاد جهانی سخن گستران سبزمنش، زیرنظر پروفسور سیدحسن امین دبیرکل علمی پژوهشی این بنیاد، با حلول ماه محرم ۱۴۰۱، صدها برنامه مهم فرهنگی هنری هم در نقاط مختلف کشورهای حوزه تمدنی مشترک ایران فرهنگی اتفاق می‌افتد که از آن میان، این برنامه‌ها در ایران، قابل گزارش است:
نخست، فراخوان مسابقات سراسری با سوژه محرم از سوی موسسه فرهنگی هنری ارژنگ به مدیریت پدرام خیال و به داوری استادان فرهنگ و هنر: پروفسور سیدحسن امین، دکتر نادر کریمیان سردشتی، رضا ظرفیان، عباس رحیمی، مهدی شعرباف، اکبر کهربایی و محمود خوشنویس.
دوم، برنامه ویژه «محرم در گلستان» شامل رونمایی از پرده‌های تعزیه عصر قاجار و نشست تخصصی پرده‌خوانی، در روز اول محرم مطابق هشتم مرداد ۱۴۰۱ در کاخ گلستان.
سوم، سفر گروه نمایشی تعزیه (تنها هنر نمایشی بومی حوزه تمدنی ایران بزرگ) به کارگردانی حسن بصیری و تهیه کنندگی امیرمحمد داودپور به کشورهای اروپای شمالی.
چهارم، رونمایی از کتاب هیئت‌های عزاداری شهر میانه تالیف دکتر سعید سیدصدری از چهره‌های شناخته شده فرهنگی که خود میراث‌دار یکی از قدیمی‌ترین هیئت‌های عزاداری ترک زبان‌اند که سال‌ها پیش ذکر آن در ماهنامه کلک ثبت و ضبط شد.
پنجم، رونمایی از کتاب گلشن معنا، آخرین اثر زنده یاد استاد دکتر احمد مهدوی‌دامغانی حاوی اشعار آیینی که با استقبال اهالی ادب و فرهنگ، روبرو شد و ما در اینجا به گزارش این حرکت فرهنگی می‌پردازیم.
مراسم رونمایی اشعار آیینی برگزیده به وسیله استاد مهدوی‌دامغانی. توام با گرامیداشت وی بود.
در این مراسم حضور انبوهی از رجال علمی، حوزوی و دانشگاهی ازجمله دکتر مهدی محقق، خانم دکتر نوش‌آفرین انصاری، دکتر محمدرضا شفیعی‌کدکنی، سیدهادی خامنه‌ای، پروفسور سیدحسن امین، دکتر سعید واعظ، دکتر شبان شهیدی‌مودب، دکتر احمد جلالی، دکتر محمدحسین ساکت و محمود محقق، نشانه ابعاد مختلف شخصیت علمی، دانشگاهی و مطبوعاتی زنده یاد استاد دکتر احمد مهدوی‌دامغانی، چشمگیر بود.
در مراسم این استاد دانشگاه هاروارد که همواره نسبت به پاسداری و تداوم آیین‌ها و مناسک شیعی حتی در طول چهل سال اقامت در آمریکا تعصبی آگاهانه داشت و به قول خودش روضه‌خوانی شده بود که شیعیان دور از وطن را به یاد آیین‌ها و هویت برآمده از فرهنگ شیعی می‌انداخت، نکات پژوهشی زیادی هم مطرح شد.
در این مراسم، فیلمی از کارنامه شادروان سید محمود دعایی مدیر فقید روزنامه اطلاعات به نمایش گذاشته شد. سپس، دکتر سید عباس صالحی، مدیر مؤسسه روزنامه اطلاعات، ضمن خیرمقدم به ایراد سخنرانی پرداخت و درخصوص جامعیت استاد فقید سخن گفت که هم تحصیلات منظم سنتی وهم تحصیلات عالیه دانشگاهی داشت و توانسته بود با طیف وسیعی از عالمان و دانشگاهیان ارتباط علمی و قلمی داشته باشد.
بعد از آن، دکتر مهدی محقق استاد دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان، به ذکر خاطراتی از خویشاوندش دکتر مهدوی‌دامغانی پرداخت و گفت: این دو‌نفر، قبل از ورود به دانشگاه، همراه سیدمحمدرضا علوی‌تهرانی و شیخ محمدرضا ترابی و سید موسی عرب از طلاب مدرسه سپهسالار قدیم بودند که در آن زمان مدرس والا مقامش میرزا مهدی آشتیانی بود و بعدها مهدی حایری‌یزدی و سید علینقی امین مدرس آن مدرسه شدند.
در این مراسم که با حضور شخصیت‌های دانشگاهی و حوزوی در تهران و با مشارکت و همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی، موسسه میراث مکتوب، دفتر حضرت‌الله العظمی‌سیستانی، آستان قدس رضوی، رادیو فرهنگ و دیگر سازمان‌های علمی و فرهنگی کشور برپا شد، چند تن از ادیبان برجسته کشور سخنرانی کردند.
در ادامه این یاد بود، رونمایی از آخرین اثر استاد با عنوان «گلشن معنا(ترجمه مجموعه‌ای از مدایح معصومان شیعه)» چاپ شده توسط مؤسسه انتشارات اطلاعات ماندگارترین بخش این حرکت فرهنگی بود که جنبه پژوهشی و تخصصی داشت.
در ادامه این مراسم، پروفسور سیدحسن امین، در معرفی و نقد آکادمیک کتاب گلشن معنا گفت: من از ارادتمندان استاد مهدوی دامغانی‌ام و هرچند در مجله ایرانشناسی دکتر جلال متینی و محله ره‌آورد حسن شهباز، احتجاجات و مناظراتی با ایشان داشته‌ام، به تضلع ایشان در سمعیات و تسلط ایشان در زبان و ادبیات فارسی و عربی اذعان دارم و مراتب تقید و در پای‌بندی ایشان به سنت سلف صالح و دفاع ایشان از حریم تشیع را بسیار ارج می‌نهم. نمونه این خدمت به فرهنگ شیعی نیز آن است که استاد مهدوی‌دامغانی در این کتاب آخرین خود، اشعاری را که شاعران بزرگ عرب در مدح و ستایش پیامبر اسلام و پیشوایان تشیع از امام علی و حضرت زهرا گرفته تا امام دوازدهم و حضرت عباس سروده‌اند، گلچین کرده و به فارسی ترجمه کرده‌اند. اما این مجموعه نفیس از جهت علمی خالی از نقد نیست.
برای مثال، استاد مهدوی‌دامغانی شعر ابونواس در مدح امام رضا به خواهش مأمون عباسی را بدون ذکر مأخذ در این کتاب نقل کرده و بعد ترجمه منظوم فارسی آن اثر ابن یمین فریومدی را هم باز بدون ذکر مأخذ در صفحات ۱۴۹ تا ۱۵۰ کتاب آورده‌اند. در حالی که این مطالب را استاد سید علینقی امین بیش از پنجاه سال پیش، دقیقاً با ذکر منابع و مراجع در کتاب تاریخ سبزوار ذکر و با تحقیقات عالمانه ارائه کرده است که کتاب مزبور به خط مولف عیناً چاپ عکسی شده و از طریق دایره‌المعارف ایرانشناسی منتشر شده است.
استاد سید علینقی امین، در ذیل شرح حال این یمین فریومدی در صفحات ۲۵۳ تا ۲۶۰ یعنی در هشت صفحه در کتاب تاریخ سبزوار، تحقیقات عالمانه ارزشمندی با ارجاع به منابع کرده است که به خلاف انتظار در کتاب گلشن معنا، هیچ نشانی از آن ارجاعات و استنادات و اجتهادهای ادبی دیده نمی‌شود، از جمله:
۱ استاد سید علینقی امین در صفحه ۲۵۴ با نقل مستقیم از کتاب عیون اخبار الرضا تالیف ابن بابویه قمی، اصل متن عربی اشعار ابونواس را در مدح امام رضا آورده است، در حالی که استاد مهدوی‌دامغانی هیچ منبعی برای شعر ابونواس ذکر نکرده است.
۲ استاد سید علینقی امین در صفحه ۲۵۳ کتاب خود، ترجمه منظوم ابن یمین از شعر ابونواس را دقیقاً از قول قاضی نورالله شوشتری در مجالس المومنین به نقل از تذکره دولتشاه سمرقندی ذکر کرده است و لذا اولین کسی که به ترجمه شعر ابونواس از سوی ابن یمین متوجه شده است، قاضی نورالله شوشتری است؛ در حالی که در کتاب گلشن معنا بدون ذکر این سوابق، ممکن است به ذهن خواننده چنین متبادر شود که کشف این ترجمه فارسی منظوم از مدحیه ابونواس، نتیجه تحقیقات و استنباط مترجم منثور آن استاد مهدوی‌دامغانی است عدد اثبات تاریخ دقیق سال وفات ابن یمین به اختلاف بین ضبط تاریخ مجمل فصیحی خوافی و مجالس المومنین شوشتری تصریح کرده و با استناد به منابع مختلف ازجمله تاریخ مجمل فصیحی، مجمع‌الفصحای هدایت، تاریخ قومس رفیع، تاریخ ادبیات رضازاده شفق و … تاریخ ۷۶۹ هجری قمری مضبوط در مجمل فصیحی را راجح و صحیح و تاریخ ۷۵۴ هجری قمری مضبوط در مجالس المومنین را سهو القلم مؤلف با اشتباه نسخه‌نویسان شناسانده است، در حالی که استاد مهدوی‌دامغانی فقط با ذکر قرن هشتم هجری به عنوان زمان زندگی ابن یمین خود را از این اختلاف نظرها رهانده است.
پروفسور سیدحسن امین ادامه داد که به رغم این موارد، ارزش کتاب in از بخش فیلم مستندی که از این استاد فرزانه توسط مهدیه فیلادلفیا در امریکا تهیه شده است، بسیار لذت بردم و برپایی نمایشگاهی از آثار منتشرشده این استاد فقید، هم از دیگر برنامه‌های ارزنده این مراسم بود که همه به نیکی انجام شد و خوشحالیم که حق ایشان دست کم در این مرحله ادا شد.
